Co to jest dieta BARF ???

Psy już od dawna zajmują szczególne miejsce w życiu ludzi. To z pewnością wspaniali towarzysze i przyjaciele wnoszący bardzo wiele wspaniałych emocji i pięknych chwil w życie człowieka. Uwielbiamy spędzać z nimi czas, spacerować, patrzeć jakie są szczęśliwe i opiekować się nimi. Każdy świadomy właściciel z pewnością ma świadomość że warunkiem pięknego i długiego wspólnego życia oprócz wszystkich różnych kwestii jest zdrowie, a podstawą tego jest z kolei odpowiednie żywienie. To też często skłania nas do podejmowania nie łatwej decyzji jaki rodzaj żywienia wybrać dla naszego pupila aby jak najdłużej mógł cieszyć się zdrowiem i witalnością.

Jako hodowcy i miłośnicy psów przez długi czas mierzyliśmy się z trudnym wyborem najlepszego sposobu żywienia naszych psów próbując różnych diet i testując różne modele karmienia. Po długich doświadczeniach wniosek pozostał tylko jeden. Od tej pory właśnie karmimy nasze psy w sposób jak najbardziej naturalny oparty o zasady diety BARF i z całą odpowiedzialnością możemy powiedzieć, że jest to najlepszy sposób odżywiania psów.

Żeby zrozumieć dietę BARF należałoby zgłębić o niej trochę informacji. W internecie jest wiele artykułów na temat. Trudno jednak znaleźć treściwą informację jasno obrazującą zasady tej diety. Tym bardziej jak powinna wyglądać w praktyce i jak się do niej zabrać. I chociaż dieta BARF nie jest niczym skomplikowanym i nadzwyczajnie trudnym to przy dużej liczbie różnych interpretacji jej zasad może przerazić osoby początkujące. Dlatego spróbujemy Wam w skrócie przybliżyć czym jest sama koncepcja diety BARF, a także podzielić się naszymi praktycznymi doświadczeniami, oraz przedstawimy rozwiązania, które stosujemy w naszej hodowli i które doskonale się sprawdzają.

Co to jest dieta BARF?

BARF (Biologically Appropriate Raw Food/ Bones and Raw Food) rozwinięcie i tłumaczenie z angielskiego tych skrótów oznacza biologicznie odpowiednie surowe jedzenie lub kości i surowa żywność.

Za twórcę diety BARF uważa się australijskiego hodowcę, lekarza weterynarii i naukowca dr Jana Billinghursta. Określa on BARF jako koncepcję opartą na ewolucyjnym żywieniu, która nie odnosi się wyłącznie do psów, ale do szerokopojętego karmienia zwierząt przez człowieka w sposób naturalny czy też jak najbardziej do niego zbliżony. Często zatem spotyka się interpretację BARFa jako diety psa zbliżonej do tego, w jaki sposób odżywiałby się w naturalnych warunkach przodek psa jakim jest wilk. BARF nie jest jednak odwzorowaniem diety dziko żyjących psowatych, ale koncepcją żywieniową współczesnego psa, która uwzględnia fakt, że pies oprócz tego, że jest potomkiem wilka, to na przestrzeni lat przystosował się do życia u boku człowieka i wraz z tym częściowo zmienił się skład pokarmów jakie spożywa.

Nie mniej jednak chociaż pies na przestrzeni lat przystosował się do życia w towarzystwie człowieka, a poszczególne rasy przez lata selektywnej hodowli z wyglądu niczym nie przypominają wilka, to nie można stwierdzić, że nie mają one nic ze sobą wspólnego, a wręcz przeciwnie sporo ich łączy. Sami przez lata hodowli obserwujemy często zachowania, które bez wątpienia pochodzą z naturalnych zachowań psich przodków. Badania potwierdzają także podobieństwo genetyczne ówczesnych psów do ich przodków wilków. Stwierdzają one że, zarówno pies, jak i wilk mają taką samą liczbę chromosomów: 39 par. Na przestrzeni lat nie zmieniła się także anatomia układu pokarmowego czy sam układ trawienny, co odwrotnie niż u wilka jako dzikiego przodka psa, wskazywałoby na konieczność wykluczenia z diety psa surowego mięsa i kości, a kwalifikowałoby go do spożywania np.: ziaren zbóż, a tym bardziej przetworzonych na wiele sposobów pokarmów. Można zatem uznać za zasadne, że uwzględnienie sposobu żywienia wilków jako dzikich przodków psa, będzie w dużej części uwzględniać naturalne potrzeby pokarmowe ówczesnego psa. Należy jednak wziąć pod uwagę także fakt, że przez lata życia u boku człowieka psy spożywały różne podawane mu pokarmy i to one będą także naturalną częścią ich diety.

Skład diety BARF.

Podstawowymi założeniami diety BARF wg dr. Jana Billinghursta w kwestii żywienia psów jako względnych mięsożerców jest dieta oparta głównie na produktach surowych i nieprzetworzonych takich jak: mięso, tłuszcz zwierzęcy, kości i podroby, nie wykluczająca także produktów roślinnych – warzyw, owoców, ziół itp.

Przyjmując sposób odżywiania się wilków jako wytyczne naturalnego modelu żywienia współczesnego psa, należałoby zatem wziąć pod uwagę to co jedzą wilki w naturze. Otóż w wielkim skrócie jest to cała upolowana zdobycz, którą to wilk zjada często w całości, łącznie z żołądkiem, narządami wewnętrznymi oraz krwią. Ponadto uzupełnieniem jego diety jest to co może znaleźć np.: jaja, różnego rodzaju owoce, trawy czy zioła. Natomiast uwzględniając fakt, że pies to nie wilk i że żyje on u boku człowieka już przez wiele lat, uzupełnieniem jego naturalnej diety mogą być także produkty przetworzone takie jak np.; nabiał czy suszone mięso.  Założenia diety BARF nie wykluczają produktów przetworzonych. Są one jednak traktowane raczej jako dodatki, a nie podstawa żywienia.               

Zasady żywieniowe modelu diety BARF są interpretowane na różne sposoby i różnie praktykowane. Generalnie przyjęte jest, że większość pokarmu stanowi mięso, kości i podroby w odpowiedniej proporcji (najlepiej takiej jak występowałaby ona naturalnie w zdobyczy). Czasem stosuje się też określenie mięsne kości. My osobiście wolimy to pierwsze określenie, ponieważ w tym przypadku łatwiej jest w konkretny sposób określić ilość poszczególnych składników diety.

Dlatego układając dietę dla psa ilość mięsa, kości i podrobów komponuje się w takiej proporcji jakby występowały one naturalnie w całym ciele zjadanego zwierzęcia i stanowi to ok 80% całości diety ( około 15-30 % tej części stanowią same kości). Natomiast warzywa i owoce podaje się w ilości ok 20% ogólnej ilości pokarmu, co jest odzwierciedleniem treści żołądka zjedzonej zdobyczy oraz znalezionych w otoczeniu innych pokarmów w postaci spadów owocowych, ziół itp. Odpowiednia proporcja poszczególnych elementów ma duże znaczenie szczególnie w przypadku małych ras jak np. nasze Jack Russell Terriery, ponieważ posiłek naszego psiaka to na ogół ok 200-300g i trudno jest w nim zmieścić całą tuszę jakiegoś zwierzęcia, dlatego procentowy udział poszczególnych składników, które powinny znajdować się w codziennym posiłku ułatwia nam poukładanie tego w odpowiednie proporcje.

Jeśli chodzi o układanie czy bilansowanie diety opartej o zasady BARF, to sam dr Billinghurst określił, że nie każdy posiłek musi być odpowiednio zbilansowany – ponieważ w naturze nigdy tak nie jest. Istotne jest, aby w określonym przedziale czasu pies otrzymał wszystkie niezbędne składniki. Na co z kolei receptą jest jak największa różnorodność podawanych pokarmów. W praktyce natomiast dietę bilansuje się na okres około 2-3 tygodni.

Stwierdzenie, że codzienny posiłek nie musi być dokładnie zbilansowany, dotyczy głównie mikroskładników, o których dostarczenie faktycznie można zadbać w dłuższym okresie. Natomiast bardzo istotne jest, a pomijane w większości artykułów o diecie BARF, aby na co dzień zapewnić psiakowi makroskładniki w odpowiedniej proporcji tj. mięso, kości, tłuszcz i podroby. A co za tym idzie dostarczenie w pokarmie odpowiedniej ilości wapnia i fosforu.  

Warzywa i owoce nie są niezbędnym elementem diety psa i może on okresowo funkcjonować bez udziału produktów pochodzenia roślinnego. Jednak przyglądając się psim kuzynom żyjącym w naturze z pewnością można stwierdzić że spożywają one produkty roślinne w różnej postaci. Dlatego raczej nie pomija się tych składników w żywieniu naszych psów, a traktuje się je jako konieczny element zróżnicowanej naturalnej diety będący źródłem błonnika. Warzywa i owoce możemy podać w całości czy w kawałku lub rozdrobnione w blenderze czy z tarte na tarce. Podana w całości np. marchewka będzie słabiej przyswajalna niż rozdrobniona, lecz będzie działała jako naturalny czyścik do zębów. Można też podawać ugotowane warzywa. Będą one chętniej zjadane przez psiaki. Jednak trzeba pamiętać, że gotowanie powoduje utratę części składników pokarmowych czy witamin. Najczęściej zaleca się podawanie warzyw pomiędzy mięsnymi posiłkami jednak w praktyce często łączy się je, aby były chętniej spożywane. Nie jest to błędne postępowanie.

Nie praktykuje się podawania zbóż w diecie opartej o zasady BARF. Dopuszczalne jest dodatek niewielkich ilości owsa, ale nie jest to konieczne.

Jako uzupełnienie diety stosuje się różnego rodzaju suplementy. Uzasadnieniem ich podawania jest fakt, że mięso do jakiego mamy dzisiaj dostęp i którym karmimy nasze psiaki chociaż pochodzi z najlepszego sklepu i jest dobrej jakości, to jest ono poddane różnym procesom podczas uboju, przechowywania czy transporcie, w trakcie których traci ono różne naturalne walory i jest uboższe chociażby o narządy wewnętrzne czy krew od posiłku zjadanego w naturze.   

Jeśli chodzi o suplementy diety to spotyka się różne opinie i zasady odnośnie ich stosowania. Trudno tutaj o szczegółową recepturę uniwersalną dla każdego psiaka. Na pewno ich stosownie należy dostosować indywidualnie do potrzeb naszego pupila, a także stosować je w uzasadnionej potrzebie i oczywiście z zachowaniem rozsądku.  

Jajka to bardzo wartościowy dodatek pokarmów naszego pupila. Do skarmiania nadają się w zasadzie jajka wszystkich zwierząt.  Z reguły zaleca się  je podawać wybite bezpośrednio do posiłku. Bez konieczności wymieszania go z pozostałą częścią pokarmu.  

Jakie mięso?

W zasadzie wszystkie mięso jakie dostępne jest na rynku przeznaczone do spożycia przez ludzi może być używane do karmienia naszych pupili. Będzie to zatem: wołowina, cielęcina, baranina, jagnięcina, konina, wieprzowina, dziczyzna, sarnina, strusina, indyk, kaczka, gęś, zając, królik, przepiórka, perliczka, kurczak, jeleń, niektóre ryby. Ważne jest żeby w diecie znajdowało się kilka rodzajów mięs czy to w dziennej porcji czy też dłuższym przedziale czasu.